POLSKIE ŚLADY NA ŻYTOMIERSZCZYŹNIE

W dniu 17 października br. w Gnatyuk Art. Center odbyło się otwarcie wystawy fotograficznej „Polskie Ślady na Żytomierszczyźnie”. Ekspozycja składa się z ponad 50 zdjęć dokumentujących obecny stan polskich kościołów, pałaców i dworów, jakie przetrwały na Żytomierszczyźnie.

W ramach otwarcia wystawy pokazano kilka prezentacji oraz filmów nt. polskich obiektów zabytkowych, o Kościele pw. św. Klary we wsi Gorodkiwka (rejon andruszowski) i o historii Pałacu Adolfa Grocholskiego we wsi Czerwone (rejon andruszowski). Filmy zostały przygotowane w ramach projektu „Głos Polonii TV” O najważniejszym” realizowany przez Zjednoczenie Szlachty Polskiej.

Członek Klubu, Julia Nowicka przygotowała prezentację dotyczącą historii rodziny Hańskich oraz majątku, który pozostał po nich we wsi Werchiwnia (rejon rużyński). O historii rodziny Szlenkierów, która była przykładem nowej klasy przedsiębiorców w XIX wieku i zostawiła po sobie kilka obiektów we wsi Nowy Zawód opowiadał historyk z Nowego Zawodu Włodzimierz Denysewicz.

Film o Klasztorze Karmelitów Bosych w Berdyczowie, pokazywał zabytkowy zespół klasztorny ufundowany w 1630 r. dla zakonu karmelitów przez wojewodę Janusza Tyszkiewicza, który przez wieki był najważniejszym miejscem kultu religijnego, nauki i kultury. Ten film 2019 roku, przygotowany przez o. Rafała Myszkowskiego, przeora klasztoru karmelitów Bosych w Berdyczowie oraz sióstr ze zgromadzenia św. Teresy od Dziesiątka Jezus.

O historii powstania i działalności Kościoła Seminaryjnego pw. św. Jana z Dukli opowiadał film przygotowany przez order franciszkanów. Po prezentacji filmu, głos zabrał proboszcz parafii św. Jana z Dukli ks. Piotr Nowoselki. W swoim wystąpieniu proboszcz parafii wyraził wdzięczność za to że młodzież oraz osoby starsze zainteresowani są historią. I w w ramach promocji wystawy zaproponował aby umieścić ją w ścianach kościoła Seminaryjnego. Na koniec organizatorzy podziękowali za pomoc w przygotowaniu wystawy autorowi fotografii, Panu Petrowi Hruszko, który bezpłatnie udostępnił zdjęcia. Wystawę można będzie oglądać w Gnatyuk Art. Center do końca października br., zapraszamy wszystkich chętnych do oglądania.

Wspominając historię Żytomierszczyzny, warto wiedzieć, że w wiekach od V do VII terytorium obwodu żytomierskiego zamieszkiwały plemiona wschodniosłowiańskie. W XI i XII wieku ziemie wchodziły w skład Rusi Kijowskiej. W drugiej połowie XII wieku terytorium należało do księstwa kijowskiego. W latach 1350-1360 wschodnia część Wołynia przeszła do Litwy. Po podpisaniu Unii Lubelskiej w 1569 roku ziemi wołyńskie stały się częścią Rzeczypospolitej. Żytomierz był miastem królewskim Korony Królestwa Polskiego oraz stolicą województwa kijowskiego po 1667 roku. Po II rozbiorze Polski tereny te znalazły się pod władzą imperium rosyjskiego. W 1797 roku weszły do guberni wołyńskiej i częściowo do guberni kijowskiej. Centrum guberni wołyńskiej od 1804 roku stał Żytomierz. Obwód żytomierski jest obecnie jednym z 24 obwodów Ukrainy. Utworzony został 22 września 1937 roku jako jednostka administracyjna Ukrainy radzieckiej. Po dziś dzień zamieszkuje Żytomierszczyznę wielu Polaków.

Na spotkaniu byli obecni: zastępca attache Obrony przy Ambasadzie RP na Ukrainie płk Agnieszka Malczewska, dyrektor Domu Polskiego w Żytomierzy dr Irena Perszko, prezes Polskiego Stowarzyszenie w Lubarze Jarosława Pawluk, prezes Kulturalno-Oświatowego Stowarzyszenia „Polonia Zwiagelszczyzny” w Nowogrodzie Wołyńskim Julia Wowk, wice-prezes Stowarzyszenia Polaków im. J. Pawła II w Bykówce Alla Pogrebniak, prezes Kulturalno-Oświatowego Stowarzyszenia im. H. Sienkiewicza w Malinie Katarzyna Rudenko, prezes Polskiego Stowarzyszenia Kulturalno-Oświatowego w Romanowie Olga Myczkowska, prezes Stowarzyszenia Kombatantów Wojska Polskiego Żytomierszczyzny płk Zygmunt Wengłowski, prezes Związku Nauczycieli Polskich Żytomierszczyzny Mirosława Starowierow, kierownik Chóru im. J. Zarębskiego Jan Krasowski, kierownik zespołu „Poleskie Sokoły” Jan Boczkowski, proboszcz Parafii św. Jana z Dukli w Żytomierzu ks. Piotr Nowoselski. Na spotkaniu był obecny także przedstawiciel Konsulatu Honorowego Słowenii Pan Igor Greczkowski. Udział w wystawie wzięli również uczestnicy Międzynarodowego Młodzieżowego Forum „Głos Młodzieży w Międzynarodowym Dialogu”, który odbywał się w Żytomierzu w dniach 15-17 października oraz członkowie polonijnych organizacji.

Uroczystość zorganizowała obwodowa Organizacja Społeczna „Studencki Klub Polski”. Partnerem przedsięwzięcia jest Dom Polski w Żytomierzu. Projekt finansowany ze środków Kancelarii Prezesa Rady Ministrów w ramach zadania publicznego dotyczącego pomocy Polonii i Polakom za granicą za pośrednictwem Fundacji „Pomoc Polakom na Wschodzie”. 

Tekst: Walentyna Jusupowa

Redakcja tekstu: IDA  

Zdjęcie: Rustam Jusupow