Robili Rewolucję - dyskusja panelowa

Po raz trzeci w budapeszteńskim Polskim Instytucie Badawczym i Muzeum odbyła się multidyscyplinarna, panelowa dyskusja o najnowszej – polskiej i węgierskiej historii. 

Pod hasłem „Robimy Rewolucję 3.0” spotkali się w Budapeszcie polscy i węgierscy naukowcy, historycy, politolodzy, literaturo i filmoznawcy i przede wszystkim młodzież uniwersytecka z Katowic, Krakowa i Budapesztu, a także miejscowa Polonii.Duża sala konferencyjna Polskiego Instytutu Badawczego i Muzeum w Budapeszcie 24 października wypełniła się nie tylko młodzieżą, publicznością i panelistami, ale w sensie metaforycznym – dyskusją i debatą o postrzeganiu przez oba narody różnych wydarzeń z naszej najnowszej historii.

Pierwszy panel, poświęcony reakcji literatury polskiej i węgierskiej na wydarzenia węgierskiej rewolucji 1956 roku poprowadził wicedyrektor PIBM József Virágh. Ciekawą dyskusję prowadzili prof. Jerzy Snopek- historyk literatury, tłumacz i ambasador RP na Węgrzech, a także prof. István Kovács – historyk i literaturoznawca. Paneliści nie tylko cytowali najwspanialsze dzieła poświęcone wydarzeniom 1956 roku polskich i węgierskich autorów, ale pokazywali wpływ rewolucji na wiele innych dzieł stworzonych na świecie.

Wydarzeniom z 1968 roku w Polsce i na Węgrzech poświęcony był drugi panel imprezy. Pracownik naukowy PIBM István Balázs zaprosił do udziału historyk Eszter Zsófię Tóth z Historycznego Instytutu Badawczego Veritas, a także dr Stanisława Górkę- filozofa z Uniwersytetu Jagiellońskiego. W ramach drugiego panelu publiczność poznała szerszą perspektywę wydarzeń 1968 roku w całej Europie.

Na opowieść o sztuce filmowej po rewolucyjnych wydarzeniach we wspólnej najnowszej historii zaprosiła Anna Szczęsnowicz z Polskiego Instytutu Badawczego i Muzeum w Budapeszcie. Jej rozmówcami byli filmoznawcy- Małgorzata Takács z Instytutu Polskiego w Budapeszcie i Gábor Gelencsér.

Ostatnim tematem poruszanym w czasie spotkania były fale emigracji w momentach zwrotnych węgierskiej i polskiej historii. O ich przyczynach i skutkach dla naszych państw rozmawiali Gusztáv D. Kecskés z Węgierskiej Akademii Nauk i dr Robert Rajczyk- szef działu badawczego PIBM i wykładowca Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach.

Impreza organizowana przez Polski Instytut Badawczy i Muzeum w Budapeszcie już po raz trzeci jest z założenia nietypowym spotkaniem naukowym. Nie ma charakteru normalnej konferencji naukowej, a debaty między panelistami, moderatorem i publicznością. Ta ostatnia składa się w ogromnej większości ze studentów z Polski i Węgier. Na sali obecna jest również młodzież polonijna, a także publiczność zainteresowana tematem. Termin i częściowo tematyka paneli związana jest z obchodzoną 23 października rocznicą węgierskiej rewolucji 1956 roku.

Wydarzenia sprzed ponad 60 lat symbolicznie rozpoczęły się pod budapeszteńskim pomnikiem polsko – węgierskiego bohatera narodowego generała Józefa Bema. Protestujący studenci wznosili hasła nawiązujące do postulatów polskich robotników z Poznania. Kilka dni później na Węgrzech rozpoczęła się interwencja wojsk radzieckich. Zginęło 2,5 tysiąca osób, a ponad 250 tysięcy obywateli opuściło kraj.

Relacja wideo z wydarzenia:

Zdjęcia: Piotr Piętka