Święta tradycja członków Towarzyswa Kultury Polskiej w Sumach, a mianowicie objazd miejsc pamięci narodowej rozpoczęł się rano 19 października br. na sumskim cmentarzu przed pomnikiem 43. żołnierzy Wojska Polskiego, którzy zginęli podczas II wojny światowej.
Przed pomnikiem odbyła się wspólna modlitwa za zmarłych, zanim członkowie TKP złożyli kwiaty i zapalili znicze. Po zakończeniu wszystcy wyruszyli w kierunku przedmiejścia Kijowa, do czwartego cmentarzu Katyńskiego w Bykowni.
Polski Cmentarz Wojenny, którego otwarcie odbyło się 21 września 2012 r., to największa na Ukrainie nekropolia ofiar komunizmu.Spoczywają na nim w zbiorowych grobach szczątki 3435 polskich obywateli z tzw. Ukraińskiej Listy Katyńskiej, zamordowanych w 1940 roku przez funkcjonariuszy NKWD, tuż obok ok. 100 tys. Ukraińców - ofiar Wielkiego Terroru jeszcze sprzed wojny. Cmentarz jest czwartym, po otwartych w roku 2000 w Lesie Katyńskim, Miednoje i Charkowie, cmentarzem katyńskim.
Na pamiętających mord drzewach obok wstążek niebiesko-żółtych zawisły biało-czerwone. To inaczej niż w Katyniu, gdzie cmentarze polskie i rosyjskie dzielą hektary. Podobny jest gęsty las. I ten sam zbrodniczy rozkaz najwyższych władz ZSRS z marca 1940 r. o "rozładowaniu więzień NKWD", czyli wymordowaniu polskich oficerów wojska i policji, urzędników państwowych, nauczycieli, lekarzy - elit II RP.W głąb cmentarza prowadzi wyłożona granitową kostką droga. Prowadzi ona do jednego z czerech głównych polskich ołtarzy „na Wschodzie”, a przy niej stoją, na wysmukłych sześcianach, duże grobowe znicze. Po lewej białe, po prawej czerwone, a w środku Dzwon Pamięci otoczony kamiennymi płytami.
Patrząc na słowa napisane na dzwonie, które wołą o sprawiedliwość, prawdę i pamięć, członkowie Towarzystawa Kultury Polskiej w Sumach, minutą ciszy oddali hołd zamordowanym ofiarom, złożyli biało-czerwone kwiaty przy zbiorowej mogile, zapalili znicze i odmówili modlitwę za zmarłych. W drodze powrotnej pojawiła się refleksja, że należy przywozić w takie miejsca starsze dzieci i młodzież, aby dopóki żyją świadkowie tych wydarzeń mogły dotknąć żywej historii i żeby nigdy nie powtórzyła się tak straszna zbrodnia, bo przecież: „Ludzie ludziom zgotowali ten los”.
Wyjazd TKP w Sumach do Bykowni odbył się w ramach projektu „Objazd Polonią (TKP w Sumach) Miejsc Pamięci Narodowej w 100 Rocznice Odzyskania Niepodległości Polski.W imieniu Towarzystwa Kultury Polskiej w Sumach wyrażamy ogromne podziękowanie dla Pana Walerija Flimonihina sekretarza naukowego kijowskiego memoriału oraz członka FOPU. Wyrażamy również podziękowanie za wsparcie poprze dofinansowanie Fundacji „Pomoc Polakom na Wschodzie”.
Klękamy przy nieznanych mogiłach z tą świadomością, że zapłacili oni szczególną cenę naszej wolności. Dali – rzec można – definitywny kształt tej wolności, klękamy zwłaszcza przy mogiłach katyńskich. Sprawa Katynia jest stale obecna w naszej świadomości i nie może być wymazana z pamięci. św. Jan Paweł II.
Słowa wybitnego poety, wykute w kamień na wieki, na cmentarzu w Bykowni, jako hasło dla każdego potomka...
„musimy zatem wiedzieć
policzyć dokładnie
zawołać po imieniu
opatrzyć na drogę”
Zbigniew Herbert
Tekst: Aleksy Samochwałow
Redakcja: IDA
Fot. TKP w Sumach
Ukraina, Obwód żytomierski, Korosteszów
2021-08-23
15 sierpnia br. w Korostyszewie odbyło się spotkanie podczas którego osoby polskiego pochodzenia podzieliły się swoimi wspomnieniami. Były obecne rodziny, które opowiadały o przekazywaniu polskich tradycji swoim dzieciom oraz pomagały w odbudowie miejscowego kościoła.
Łotwa
2018-09-24
Fundacja „Pomoc Polakom na Wschodzie” dzięki dofinansowaniu pozyskanemu ze środków Programu dotacyjnego Instytutu Adama Mickiewicza „Kulturalne pomosty” realizuje projekt „Wspólna LAVKA”.
Łotwa
2024-05-28
Historia Związku Polaków na Łotwie doczekała się monografii. Książka Tomasza Otockiego stanowi swoiste rozwinięcie wystawy „Wytrwać na przekór historii” zorganizowanej w 2022 roku przez Fundację „Pomoc Polakom na Wschodzie” z okazji stulecia organizacji zrzeszającej Polaków na Łotwie.