„Polacy Żytomierszczyzny”,

Publikujemy relację Walentyny Jusupowej z polsko-ukraińskiego spotkania przy okrągłym stole. 

W dniu 27 października br. w Żytomierzu został zorganizowany okrągły stół „Polacy Żytomierszczyzny”, który odbył się w ramach obchodów 100-lecia Niepodległości Polski i 100-lecia państwowości Ukrainy w ramach sprawowania opieki Senatu Rzeczypospolitej Polskiej nad Polonią i Polakami za granicą za pośrednictwem Fundacji „Pomoc Polakom na Wschodzie”.

Bardzo ciepło zostali powitani gości honorowi, którzy przybyli na uroczystość: zastępca attaché obrony Ambasady RP na Ukrainie płk Agnieszka Malczewska, wicekonsul Konsulatu Generalnego RP w Winnicy Sebastian Delura, kierująca sprawami komitetu wykonawczego rady miejskiej Żytomierza Olga Paszko, kierownik departamentu żytomierskiej rady miejskiej Witalij Skorochod, dyrektor Domu Polskiego w Żytomierzy dr Irena Perszko.

Na początku uroczystości zabrzmiały dwa hymny – Polski i Ukrainy. Następnie mowy powitalne wygłosili goście honorowi: zastępca Attache Obrony płk Agnieszka Malczewska, wicekonsul Konsulatu Generalnego RP w Winnicy Sebastian Delura, kierująca sprawami komitetu wykonawczego rady miejskiej Żytomierza Olga Paszko, kapelan Polaków Żytomierszczyzny ks. Ryszard Karapuda oraz dyrektor „Gnatyuk Art. Center” Oleg Gnatyuk.

Przed rozpoczęciem okrągłego stołu, prowadząca imprezę, Walentyna Jusupowa, zwróciła Państwa uwagę na fotografie, które są prezentowane w sali „Gnatyuk Art. Center”. Przygotowana wystawa „Polacy Żytomierszczyzny wczoraj i dziś”, jest poświęcona Polakom Żytomierza i obwodu w ramach obchodów 100-lecia Niepodległości Polski i 100-lecia Państwowości Ukrainy. Wystawa była dostępna publiczności od 20 października i będzie czynna do 31 października.

Prezentowane zdjęcia podzielone zostały na tematyczne sekcje – poświęcone zarówno historii: „Skąd się wzięli Polacy na Żytomierszczyźnie”, „Polacy podczas II wojny światowej”, „Odrodzenie Polskości na Żytomierszczyźnie w latach 90-ch XX wieku”, jak i współczesności: „Polonia w XXI wieku”; „Polskie media”, „Nauka języka polskiego.

Sama idea wystawy fotograficznej „Polacy Żytomierszczyzny wczoraj i dziś” powstała dwa lata temu. Wtedy właśnie wspólnie z partnerami Klubu w Polsce, opracowywano materiał i w 2017 r. organizowano pokaz wystawy w Muzeum w Gostyniu. Na wernisażu, odczytano pismo, które organizatorzy otrzymali z Polski od dyrektora muzeum w Gostyniu  Roberta Czuba, „…cieszyła się dużym zainteresowaniem mieszkańców Gostynia i licznych gości. Wielu z nich spędzało w sali wystaw czasowych kilkadziesiąt minut, odkrywając nieznane dla wielu Polaków losy naszych rodaków na Wschodzie. …. Ta wspaniała lekcja historii jest z całą pewnością zasługą osób przygotowujących materiał merytoryczny – fotografie i opisy. … Interesującym uzupełnieniem wystawy była obecność na wernisażu gości z Żytomierza. Spotkanie z panem Zygmuntem Wengłowskim, które odbyło się bezpośrednio po otwarciu ekspozycji, sprawiło, że o przeszłości Polaków na Kresach przemawiały nie tylko milczące zdjęcia…. Serdecznie pozdrawiam wszystkich naszych przyjaciół z Żytomierza i okolic – również w imieniu przedstawicieli lokalnego samorządu.”.

Po przeczytaniu pisma, goście mieli możliwość wysłuchać utworu Fryderyka Szopena „Waltz”, który wykonał Eugeniusz Kowalenko, członek Studenckiego Klubu Polskiego, student Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.

Po wysłuchaniu utworu, rozpoczął się okrągły stół, na którym przedstawiono kilka organizacji polonijnych Żytomierza i obwodu. M.in. o działalności swoich organizacji opowiadali ich przedstawiciele: Jarosława Pawluk, znana poetka, tłumaczka, nauczycielka języka polskiego, prezes od 1996 r. Lubarskiego oddziału Stowarzyszenie Polaków Żytomierszczyzny „Polonia”; Wiktoria Szewczenko, prezes Polskiego Stowarzyszenia Kulturalno-Oświatowego im. Juliana Lublińskiego w Nowogrodzie Wołyńskim; Jan Krasowski, kierownik Polskiego Amatorskiego Chóru im. Juliusza Zarębskiego; Katarzyna Rudenko, prezes Kulturalno-Oświatowego Stowarzyszenia im. H. Sienkiewicza w Malinie; Mirosława Starowierow, prezes Związku Nauczycieli Polskich Żytomierszczyzny; Jerzy Sokalski, redaktor naczelny programu „Polskiego Radio „Berdyczów”; płk Zygmunt Wengłowski, prezes Stowarzyszenia Kombatantów Wojska Polskiego Żytomierszczyzny; Walentyna Jusupowa, prezes Studenckiego Klubu Polskiego; dr Irena Perszko, dyrektor Domu Polskiego w Żytomierzu; Natalia Kostecka-Iszczuk, prezes „Związku Szlachty Polskiej”.

Jerzy Sokalski pod czas swojego występu dodatkowo zapowiedział wkrótce premierę filmu „Tajemnica Berdyczowskiej Bogurodzicy Kresowej”, którego jest reżyserem i scenarzystą.

Na zakończenie okrągłego stołu, prowadząca uroczystości, Walentyna Jusupowa, złożyła życzenia z okazji Niepodległości Polski: „Z okazji 100-lecia Niepodległości Polski, jakie będziemy obchodzić 11 listopada oraz 100-lecia Państwowości Ukrainy, chciałabym złożyć najserdeczniejsze życzenia wszystkim nam tu obecnym. Złożyć życzenia być świadomymi, uczciwymi, niezależnymi przed samym sobą. Ponieważ dzięki świadomości, uczciwości, niezależności naszych przodków, my możemy dzisiaj być dumni, ze jesteśmy Polakami. I oczywiście życzę wszystkim nam, całej Ukrainie – spokojnego nieba nad naszą głową!”.

Jako organizator okrągłego stołu „Polacy Żytomierszczyzny” oraz wystawy fotograficznej „Polacy Żytomierszczyzny – wczoraj i dziś” chce podziękować jeszcze raz wszystkim prezesom organizacji polonijnych, gościom, mieszkańcom Żytomierza, za udział w naszym przedsięwzięciu, za interesowanie polską społecznością w naszym mieście. Dziękuję dyrektorowi „Gnatyuk Art. Center” Olegowi Gnatyuku, za możliwość przedstawienia wystawy fotograficznej w ścianach tego kulturalnego Centrum. Także, bardzo dziękuję członkom Studenckiego Klubu Polskiego za poświęcenie i pomoc w wspólnej naszej pracy na rzecz pamięci i rozwoju polskości.

Dziękuję za pomoc w opracowaniu materiałów do wystawy fotograficznej dr Irenie Perszko oraz Wiktorii Szewczenko. Dziękuję za dokonanie korekty polskiej i ukraińskiej Pani Natalii Misiac i Lesi Janczewskiej. Za makietowanie – Ani Fedorczenko.

Zachęcam wszystkich do obejrzenia wystawy, która będzie jeszcze działać w „Gnatyuk Art. Center” do 31 października b.r. Dalej wystawa będzie pokazana w ogólnokształcącej szkole w Dowbyszu.

Organizatorami uroczystości byli: Obwodowa Organizacja Społeczna „Studencki Klub Polski” w Żytomierzu w ramach sprawowania opieki Senatu Rzeczypospolitej Polskiej nad Polonią i Polakami za granicą za pośrednictwem Fundacji „Pomoc Polakom na Wschodzie”. Współorganizatorzy: Dom Polski w Żytomierzu, Polskie Stowarzyszenie Kulturalno-Oświatowe im. J. Lublińskiego w Nowogrodzie Wołyńskim oraz Gnatyuk Art Center.

Walentyna Jusupowa, Studencki Klub Polski w Żytomierzu

Redakcja: IDA