SchulzFest - festiwal łączący narody

W dniach 15-21 listopada 2020 roku w Drohobyczu w obwodzie lwowskim na Ukrainie odbyła się kolejna edycja 9. Międzynarodowego Festiwalu Brunona Schulza, który zdążył stać się jedną z głównych wizytówek miasta.

Bruno Schulz jest postacią łączącą trzy narody: Ukraińców, Polaków i Żydów. Polski prozaik żydowskiego pochodzenia, grafik, malarz, krytyk literacki całe życie żył i tworzył w Drohobyczu, mieście, które nieoficjalnie nazywano „półtora miasta” właśnie z powodu że mieszkało tu kiedyś połowę Ukraińców, połowę Polaków i połowę Żydów. Autor „Sanatorium pod Klepsydrą” i „Sklepów Cynamonowych”.  Utwory Schulza przełożono na przeszło 50 języków świata. Zbiór ponad 300 prac plastycznych Schulza  warszawskie Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza.

Festiwal pełni misję pojednawczą i jest dobrym przykładem współpracy pomiędzy rożnymi krajami i kulturami, mówił były ambasador RP na Ukrainie Jan Piekło podczas wydarzenia. Organizatorką, dyrektorem i dobrą „opiekunką” festiwalu jest docent Uniwersytetu Drohobyckiego im. Iw. Franki, literaturoznawca i tłumacz Wiera Meniok. Wydarzenie odbywa się cyklicznie co dwa lata od roku 2004. To ona zdecydowała przywrócić mieszkańcom Drohobycza pamięć o Brunonie Schulzu.

W roku 2002 w Drohobyczu powstało Polonistyczne Centrum Naukowo-Informacyjne, które stało się ośrodkiem schulzologii na Ukrainie i do dziś pełni tę funkcję. Na Państwowym Uniwersytecie Pedagogicznym im. Iwana Franki w Drohobyczu, gdzie znajduje się Centrum, w 2003 roku powstało muzeum Brunona Schulza. Co dwa lata Drohobycz zresza znawców literatury, schulzologów, pisarzy i amatorów klimatów festiwalowo-literackich z całej Ukrainy i Polski.

„Festiwal Brunona Schulza to zawsze święto intelektualne, wartościowe i nowatorskie wydarzenia artystyczne, nowe znajomości i spotkania z tymi, z którymi czuję duchową bliskość. Pojednym z ostatnich festiwali napisałam wiersz, który wkrótce przełożył na język polski Bogdan Zadura”- mówiła poetka i gość Festiwalu Natalia Belczenko.

W tym roku ze względu na sytuację epidemiologiczną Festiwal został przeniesiony z czerwca na listopad , przez co zbiegł się z rocznicą śmierci Brunona Schulza przypadającego na 19 listopada.

„Dla mnie Festiwal jest dobrą okazją się spotkać się z byłymi wykładowcami z polonistyki, koleżankami z grupy, podnieść swój poziom znajomości literatury,słuchając o nowych wydaniach książek z pierwszej ręki i o tym „co tak naprawdę miał na myśli autor”, rozkoszować się towarzystwem wykształconych, uzdolnionych i kulturalnych ludzi z różnych krajów i moim ulubionym miastem, gdzie studiowałam ”- mówi stała uczestniczka SchulzFestu.

Organizatorka, Wiera Meniok, w programie telewizyjnym tak komentowaławydarzenie: «Ten 9. Festiwal między innymi jest próbą pokonania bariery powstałej w związku z epidemią koronawirusa, i w pewnym sensie zwycięstwem w tym trudnym okresie rozproszenia ludzi.”

Wykłady inauguracyjne wygłosili Sergij Żadan, znany ukraiński poeta, eseista i muzyk, wraz z polskim krytykiem literackim Pawłem Próchniakiem.

W trakcie festiwalu zaprezentowano też wystawy, wśród których niezmiennie ważne miejsce zajmuje lubelski malarz Bartłomiej Michałowski ze swoimi akwarelami z Drohobycza. Tradycyjnie wieczorem w przedostatni dzień Festiwalu odbywa się marsz z pochodniami. W trakcie marszu uczestnicy zatrzymują się w miejscach, opisywanych przez Schulza i czytają urywki z jego znanych utworów.

Partnerami i sponsorami festiwalu są ponad 25 instytucji, w tym Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego RP, Konsulat RP we Lwowie, Prezydent miasta Lublin.

Tekst: Lena Semenowa

Redakcja tekstu: IDA 

Fot. 1 i 2 Bartłomiej Michałowski; 3 i 4 Lena Semenowa