IDA POMOC POLAKOM NA WSCHODZIE kancelaria prezesa rady ministrów

01.12.2023

WILNIANIE, ŚWIADKOWIE KATYNIA, EMIGRANCI. STANISŁAW SWIANIEWICZ I JÓZEF MACKIEWICZ

Książka, Historia, Aktualności Litwa 2023-12-01

„Wilnianie, świadkowie Katynia, emigranci. Stanisław Swianiewicz i Józef Mackiewicz” to praca zbiorowa stworzona pod redakcją Ilony Lewandowskiej i Andrzeja Pukszty.


Intencją redaktorów tego zbioru artykułów mbyło pokazanie dwóch wybitnych postaci świata nauki i literatury, związanych z Wilnem, z różnych, nienarzuconych z góry perspektyw. Prośba skierowana do autorów dotyczyła jedynie pamięci Katynia, bowiem w 2022 roku wypadała 80. rocznica jednej z najokrutniejszych zbrodni w Europie XX wieku. Tak więc inicjatywa powstania książki wiąże się z konferencją naukową, która odbyła się w Wilnie, w Domu Kultury Polskiej, we wrześniu 2022 roku z okazji 120. rocznicy urodzin Józefa Mackiewicza i 25. rocznicy śmierci Stanisława Swianiewicza.

Listę autorów zbioru otwiera Adam Fitas – profesor Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, twórca wydanej przed czterema laty monografii „Tylko prawda jest ciekawa. O twórczości Józefa Mackiewicza” wprowadza czytelnika do świata dwóch wybitnych postaci świata polskiej nauki i literatury. W tekstach Haliny Turkiewicz, Janiny Snarskiej, Leonardasa Vilkasa i Ilony Lewandowskiej Józef Mackiewicz jest przybliżony jako pisarz, którego twórczość pomaga zrozumieć zarówno historię, jak i teraźniejszość Wilna oraz Litwy. Dopełniają je artykuły Adama Hlebowicza i Andrzeja Pukszty, pokazując polskiego literata na tle związków rodzinnych, często skomplikowanych, wykraczających ponad jedną narodowość i jeden kraj.

Przechodząc do sylwetki Stanisława Swianiewicza, jest ona przedstawiona w zbiorze piórami trzech młodych, już uznanych, polskich naukowców, którzy przyjęli zaproszenie, żeby z perspektywy XXI stulecia ocenić postać wybitnego ekonomisty, sowietologa, który, podobnie jak Józef Mackiewicz, przyczynił się do tego, by Europa Zachodnia, Stany Zjednoczone, jak i cały świat, nie zapomniały o tragedii katyńskiej.

Książka została wydana przez Instytut Polski w Wilnie, Fundację „Pomoc Polakom na Wschodzie” im. Jana Olszewskiego oraz Studium Europy Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego.

Cyfrowa wersja książki (w formacie PDF) dostępna jest TUTAJ.

Projekt finansowany ze środków Kancelarii Prezesa Rady Ministrów w ramach konkursu Polonia i Polacy za Granicą 2023.

Galeria