"Na Ukrainie wielojęzyczność dopiero staje się popularna, ale nie jest jeszcze powszechna."

Prezentujemy wywiad z dyrektor Domu Polskiego w Żytomierzu, Ireną Perszko.

Walentyna Jusupowa: Jest Pani już około 20 lat zaangażowana w działalność polonijną w Żytomierzu. Obecnie pełnia pani funkcję Dyrektora Domu Polskiego. W jakiej grupie wiekowej znajomość polskiego jest najbardziej powszechna?

Irena Perszko: Najwięcej chętnych do nauki języka polskiego spotykamy wśród uczniów i studentów, czyli w przedziale wiekowym od 5 do 25 lat. Najaktywniej na zajęcia języka polskiego uczęszczają maturzyści mający 14-16 lat. Niemniej liczne są u nas w Domu Polskim grupy uczniów ze szkoły podstawowej. W ostatnich latach także zwiększyła się ilość uczących się polskiego w starszych grupach wiekowych ok. 30-35 lat. Nie mamy w grupach słuchaczy sześćdziesięciolatków.

Jaka była i jest główna motywacja do nauki języka polskiego?

Można wyodrębnić dwa dominujące powody dla których ludzie przystępują do nauki polskiego, chęć otrzymania Karty Polaka i studiowania w Polsce. I w pierwszym i w drugim przypadku cel jest jeden – wyjazd do Polski. Zdarzają się przypadki wśród osób po 40, kiedy ktoś uczy języka polskiego z poczucia obowiązku, bo ma polskie pochodzenie, ale to pojedyncze sytuacje. Uczniowie szkoły podstawowej i średniej nie mają jeszcze do końca utrwalonej motywacji i przychodzą na zajęcia z polecenia rodziców, którzy z kolei zakładają, że ten język w przyszłości pomoże ich pociechom wyjechać z Ukrainy. Moim zdaniem, osoby z pochodzeniem polskim powinny uczyć się języka polskiego bez specjalnej motywacji, a tylko z szacunku do swoich przodków.

Czy powszechna jest wielojęzyczność? Jaka jest korzyść ze znajomości więcej niż jednego języka?

Na Ukrainie wielojęzyczność dopiero staje się popularna, ale nie jest jeszcze powszechna. Nauka języków obcych, szczególnie wśród młodzieży, daje więcej możliwości. Pomaga w podjęciu studiów wyższych, w tym także poza Ukrainą, w poszukiwaniu lepszej pracy i uzyskaniu wyższych zarobków.

Co daje na Ukrainie znajomość języka polskiego?

Mieszkającym na Ukrainie język polski jest niezbędny do prowadzenie działalności polonijnej lub współpracy z polskimi firmami. Pomaga także w działalności naukowej – pracy z literaturą i czasopismami polskojęzycznymi, obcowaniu z naukowcami z Polski czy pisaniu prac naukowych. Studenci z Ukrainy często uczestniczą w projektach wymiany akademickiej i znajomość języków obcych, w tym i polskiego, otwiera przed nimi nowe możliwości.

Czy w pani rodzice i dziadkowie mówili po polsku?

W mojej rodzinie po polskiego się nie używa, chociaż moi dziadkowi znali polski „rozmowny” i „kościelny”. Babcia czytała utwory Henryka Sinkiewicza w języku polskim.

Mam takie wspomnienie - jak miałam 4 lata moja babcia Jadwiga Rogalska zdecydowała nauczyć mnie czytać i pisać po polsku. Powiedziała, że my jesteśmy Polakami i najpierw trzeba nauczyć się po polsku czytać, a potem już po ukraińsku. Babcia wzięła elementarz wydany w 1971 roku i codziennie około godziny z jego użyciem ćwiczyłam. Do dziś pamiętam rysunki i teksty w tym elementarzu. „To jest osa”, „Osa lata” – to moje pierwsze przeczytane samodzielnie słowa.

Dziękuję Pani Dyrektor za rozmowę. Życzę i nadal sukcesów w prowadzonej działalności Domu Polskiego, ciekawych pomysłów do realizacji oraz słuchaczów kursów języka polskiego! 

Informacja:

Irena Perszko (1978 r. ur.) w 1995 roku po ukończeniu żytomierskiej szkoły średniej nr 24 podjęła studia wyższe na wydziale przyrodniczym Żytomierskiego Uniwersytetu Państwowego im. I. Franki.

W 2001 roku po otrzymaniu stopnia magistra podjęła studia doktoranckie w katedrze zoologii Uniwersytetu. W 2006 roku obroniła doktorat w Instytucie Zoologii Ukraińskiej Akademii Nauk. Od 2004 roku wykłada w katedrze botaniki Żytomierskiego Uniwersytetu Państwowego. W latach 2008-2011 pracowała, jako kierownik katedry nauk społecznie-humanistycznych Żytomierskiej filii Kijowskiego Instytutu Biznesu i Technologii.

Działalność społeczną w środowisku polskim zaczęła w 2000 roku, jako sekretarz biura Polskiego Towarzystwa Naukowego w Żytomierzu. W 2006 roku została wybrana prezesem Towarzystwa oraz redaktorem tygodnika „Gazeta Polska”. W 2010 roku założyła nową organizację Studencki Klub Polski, prezesem której była do grudnia 2012 roku. W 2011 roku została wybrana sekretarzem odpowiedzialnym Federacji Organizacji Polskich na Ukrainie w obwodzie Żytomierskim. Od grudnia 2011 roku zgodnie z decyzją Zarządu Stowarzyszenia „Wspólnota Polska” jest dyrektorem Domu Polskiego w Żytomierzu.

We wrześniu 2012 roku za wieloletnią działalność na rzecz krzewienia polskości na Żytomierszczyźnie otrzymała Dyplom Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. W maju 2013 roku z rąk prezydenta Rzeczypospolitej Polski p. Bronisława Komorowskiego otrzymała Flagę Państwową.

Rozmowę dla portalu IDA prowadziła Walentyna Jusupowa

Fot. Andrij Boluch