POLACY DLA LIPAWY I ŁOTWY

Lipawa, miasto położone bezpośrednio nad morzem Bałtyckim, niegdyś jedna z najważniejszych arterii komunikacyjnych - dziś stolica kulturalna Łotwy.

Mieszcząca się tam sala koncertowa „Nowy bursztyn”, jest miejscem wielu festiwali, podczas których występują zespoły i orkiestry. Jest to wielokulturowa przestrzeń służąca między innymi prawie tysiącowi obecnie żyjących na tych ziemiach Polaków.

Historia Polaków na zachodnim wybrzeżu łotewskim sięga setek lat wstecz – z miastem związany był  słynny kompozytor Mieczysław Surzyński. Jego imieniem nazwany został Międzynarodowy Festiwal Organowy w Lipawie. Inni, pochodzący stąd, słynni Polacy byli inżynierami, przedsiębiorcami i odkrywcami „nowych dróg” jak Jan Bloch czy Hipolit Cieszkowski. Z Lipawy pochodziło też 7 Polaków, którzy zginęli w ramach zbrodni katyńskiej. 

Aby zapoznać się bliżej z losami lipawskich Polaków, przyjrzeliśmy się działalności lokalnemu oddziałowi Związku Polaków w Lipawie, stowarzyszeniu „Wanda” i zespołowi „Bursztynki”, które swoją pracą od wielu lat dbają o zachowanie polskiej tradycji i języka. Wykonują zarówno polskie pieśni łotewskie pieśni ludowe.

Stowarzyszenie funkcjonuje już ponad 30 lat, a zespół pieśni „Bursztynki” ponad 15 lat. Polacy lipawscy jako jedni z pierwszych rozpoczęli swoją działalność, jeszcze w 1989 roku.

„Polacy dla Lipawy i Łotwy”- tak się nazywa jeden z najnowszych projektów stowarzyszenia „Wanda. Jego celem jest utrzymanie i wsparcie polskich tradycji i kultury w odległych zakątkach kraju. W tym roku w ramach realizacji projektu, dzięki funduszom ministerstwa Kultury Łotwy i Rady miasta Lipawy, zakupione zostaną nowe stroje koncertowe oraz opłacone zostanie pomieszczenie przeznaczone na  spotkania.

Korespondent portalu IDA na Łotwie, Joren Dobkiewicz, spotkał się z Ritą Rozentale, aby porozmawiać o zespołach polonijnych w Lipawie i ich planach na kolejny rok.

 „Dziś funkcjonujemy w miarę sił i planujemy działania na przyszły rok - koncerty lokalne, festiwale. Chcemy również odwiedzić naszych przyjaciół z Durbe, tam tradycyjnie odbywa się festiwal mniejszości narodowych, na którym chcemy pokazać swe stroje i dania oraz kulturę” mówi prezes stowarzyszenia “Wanda”.

Współczesne trendy demograficzne dotyczą również lipawskich rodaków. Większość członków zespołu ma ponad 70 lat. Niestety zaprzestała działalności szkoła niedzielna, w pewnym stopniu będąca spadkobiercą Gimnazjum Mikołajewskiego. Ta historyczna placówka z polskim językiem nauczania, gdyby nadal istniała, w przyszłym roku obchodziłaby 155 rocznicę powstania.

„Ale życie się toczy dalej, mamy nadal możliwość spotykania się każdego tygodnia, w każdą niedzielę. Mamy swoje pomieszczenie, gdzie możemy organizować próby i lekcje, warsztaty oraz możemy korzystać z biblioteki. Razem oglądamy Polską Telewizję i marzymy, żeby chociaż jeszcze raz odwiedzić Polskę.”- mówi Rozentale.

Ten rok będzie dla zespołu i stowarzyszenia aktywny - obiecują aktywiści z Lipawy, w sumie zaplanowanych mają już ponad 15 występów. Jeden  z największych odbędzie się latem, kiedy tradycyjnie, spotkają się na święcie w Parku Nadmorskim w Lipawie. 

Foto:

1. Infoliepaja

2. Rodacy.lv

3 Kurzemes NVO