Już za kilka dni cała Polska i Polonia na świecie będą świętować 100. rocznicę odzyskania przez Polskę Niepodległości. W tym ważnym momencie jednoczyć się będą rodziny, parafie, stowarzyszenia, młodzież i seniorzy, żyjący w kraju i poza granicami, aby wspólnie śpiewać, tańczyć i dbać o pamięć historyczną.
Z okazji zbliżającej się rocznicy uczelnie, organizacje i Ambasada RP na Łotwie szykują bogaty program obchodów. Już od końca października uczniowe polskojęzycznych placówek, Polacy i goście z kraju składali wieńce i znicze ku pamięci bohaterów walczących o wolność - od Warszawy do Rygi. 31 października ryska młodzież polonijna, tradycyjnie sprzątając groby Polaków na cmentarzu św. Michała, oddała hołd rodakom, a także Icie Kozakiewicz, patronce polskiej szkoły w łotewskiej stolicy. Pod pomnikiem króla Stefana Batorego, rodziny Platerów, pod krzyżem na Słobódce w Dyneburgu i w innych miejscach pamięci leżą czerwono-białe kwiaty i wstążki, palą się tam również znicze.
Okrągła rocznica Niepodległości sprzyja renowacji kwater, poszukiwaniom grobów poległych żołnierzy, bohaterów walk w Łatgalii w latach 1918-20. W tym roku dzięki „Związku Polaków na Łotwie”, działaczy polonijnych, Fundacji „Pomoc Polakom na Wschodzie” i Senatowi RP w Ławkiesach konsekrowane zostało odnowione miejsce pamięci – kwatera z grobami kilkudziesięciu żołnierzy polskich z 1 Dywizji Piechoty Legionów poległych w 1919 r. w walkach z bolszewikami o niepodległość Łotwy.
Bogaty program obchodów 11 listopada został przygotowany dla Polaków żyjących na Łotwie. W planach są koncerty, wystawy i spotkania. Wydarzenia te będą sprzyjać wspólnemu świętowaniu. Jak wyjaśniła korespondentowi portalu IDA kierowniczka polskiej szkoły średniej im. I. Kozakiewicz w Rydze, Irena Strautmale, „młodzież przygotowuje niesamowity koncert - Akademia Wolności, w śpiewie, tańcu i recytacji można będzie znaleźć polską duszę, a multimedialna prezentacja wspólnych elementów łotewskiej i polskiej historii będzie inspiracją dla młodych Polaków do realizacji nowych projektów.”
Centrum Kultury Polskiej w Dyneburgu otwiera obchody Niepodległości wystawą fotograficzną autorstwa Iwara Utinansa „Od brzegów morza Bałtyckiego do Polskich Tatr”. 11 listopada w Dyneburgu w ramach uroczystości z okazji 100. lecia niepodległości Polski i Łotwy odbędzie się msza w intencji Ojczyzny, złożenie kwiatów przy grobach polskich legionistów, wspólne śpiewanie hymnu narodowego w ramach akcji „Niepodległa do hymnu”. Ponadto odbędzie się wernisaż wystawy „Polacy na Łotwie wczoraj i dziś”, a także świąteczny koncert „Za waszą i naszą Wolność”.
Z okazji podwójnej rocznicy Ambasada RP w Rydze, we współpracy z „Przeglądem Bałtyckim”, „Fundacją Bałtycka” oraz przy wsparciu PKN ORLEN opracowała trzyjęzyczny polsko-łotewsko-angielski album pt. „100 Polaków zasłużonych dla Łotwy”. Album prezentuje sylwetki 100 Polaków, których dokonania przyczyniły się do wzmacniania relacji polsko-łotewskich.
Obchody toczą się pod hasłem „Wspólna wolność. Wspólne święta” i już 5 listopada nowa ambasador RP Monika Mochaliszyn zorganizowała spotkanie w Małej Gildii – dawnej siedzibie drobnych kupców i rzemieślników średniowiecznej Rygi, dla przedstawicieli i gości placówek dyplomatycznych, polskiej mniejszości w regionie, duchowieństwa oraz żołnierzy polskiego kontyngentu stacjonującego w Ādaži. W przemówieniu ambasador przypomniała o wspólnych dążeniach Polaków i Łotyszy do utworzenia wolnej Łotwy, a także o przyjaźni łączącej obydwa narody. W imieniu prezydenta RP, Andrzeja Dudy, wręczyła odznaczenia osobom, które zasłużyły się dla rozwoju stosunków polsko-łotewskich oraz promowania polskiej kultury na Łotwie. O tym, że przyjaźń polsko-łotewska nie jest symboliczna, świadczą wspólnie organizowane obchody niepodległości.
Zdjęcia: Eryk Iwaszko, Żanna Stankiewicz, Eryk Iwaszko
Korespondencja z Łotwy: Joren Dobkiewicz
Redkacja: IDA